TİYATRO GRUBUMUZUN YENİ OYUNU "JAPON KUKLASI" 26 NİSAN'DA TEPEKULE'DE

Tiyatro grubumuz Kentin Oyuncuları bu yıl Dario Fo'nun ünlü oyunu Japon Kuklası'nı sahneleyecek. Müzikleri, kukla yapımı, kostüm ve dekorları Kentin Oyuncuları tarafından hazırlanan oyunun kadrosu 13 kişiden oluşuyor. Oyuna tüm üyelerimiz davetlidir.

OYUN KADROSU, YAZAR VE OYUN HAKKKINDA BİLGİ

Yazan            : Dario Fo

Yöneten        : Günay Toprak                                                         

Müzik             : Mert Saraçoğlu

Reji Asistanı : Burcu Ovacık Erdem

Kukla yapımı :Seval Sırtmaç, Mehmet Aygün, Günay Toprak

Müzik Düzenleme: Özgün Uyumaz, Cemal Gülyurdu

OYNAYANLAR

Armida        : Evrim Haspolatlı-Seval Sırtmaç

Müdür/Patron :Hüseyin Tatlıdilliler

1.İşçi            : Sinem Çalışkaner

2.İşçi            : Recep Karagöz

3.İşçi            : Barış Akın

4.İşçi            : Burcu Ovacık Erdem

5.İşçi            : Özgün Uyumaz

Doktor         : Özgün Uyumaz

Hemşire      : Burcu Ovacık Erdem

Yazar Dario Fo hakkında:

İtalyan oyun yazarı, tiyatro yönetmeni ve oyuncu olan  Dario Fo, oyunlarındaki temalar güncel sorunlara dayandığı için tiyatro karikatürcüsü, toplumsal ajitatör ve radikal palyaço olarak da nitelendirilmiştir.  .Oyuncu Franca Rame ile evlendikten sonra, 1959'da Rame ile birlikte Dario Fo- France Rame Topluluğu'nu kurmuşturİkilinin oyunları temelde "Commedia dell'Arte" geleneğine dayanmaktadır ve tarzları Fo'nun deyişiyle "resmi olmayan solculuk"la kaynaşmıştı.İkili,  zamanla siyasal bir ajit-prop tiyatrosu geliştirmişlerdir.

Oyunun Konusu: 

1973'te kaleme aldığı Japon Kuklası oyunu, İtalya'da bir fabrikada geçmektedir. Çalışma şartlarının oldukça ağır olduğu ve işçilerin her anlamda sömürüldüğü  fabrikada, üretimi arttırmak için işçilere "insanı rahatlatan ve yorgunluğu gideren" haplar verilmektedir. İşini kaybetmemek için bu hapları kullanan işçilerden biri olan Armida, haplar yüzünden akıl sağlığını kaybetmiştir ve bir süre "tımarhanede" kaldıktan sonra fabrikaya dönmüştür.Oyunda, sistemin mağduru olan ve bir grup işçi tarafından( lümpen proleterya) kandırılan Armida'nın yaşadıkları Dario Fo'nun kendine özgü üslubuyla anlatılmaktadır. Armida ile dalga geçen bir grup işçi, Japonya'da bazı fabrikalarda müdürlerinin kuklalarının bulunduğuna, işçilerin bu kuklaya istedikleri şeklide davranarak içlerini boşalttıklarına, yakında kendi fabrikalarına da müdüre benzeyen bir kuklanın getirtileceğine Arimda'yı inandırmışlardır. Daha sonra olaylar öyle gelişir ki, elektrik çarpan fabrika müdürünü kukla sanan Armida, içindeki tüm öfkeyi kukla-müdürden çıkarır. Ancak  Armida, müdürü dövme eylemiyle farkında olmadan müdürünü hayatını kurtaracaktır.

Oyunun Yorumu:

Kapitalist sistemin, özellikle alt sosyo-ekonomik düzeydeki bireyleri maddi ve manevi yönden sömürmeye devam etmesi,insanların sadece üretim makinesi olarak görülmesi, kişi hak ve özgürlüklerini ihlal eden bir  iktidarın gücünü gittikçe arttırdığı ve  sendikalaşma hakkı bile tanınmayan bir çok işçinin insanlık dışı koşullarda çalıştırıldığı, bir zamane gerçeğidir. Bu nedenle oyun 1973'te yazılmış olsa da, günümüzle bağdaşan bir oyundur. Sisteme karşı gelmemeleri ve sisteme daha çok hizmet etmeleri için haplarla uyuşturulan işçiler, çoğu zaman mağduriyetlerini fark etmeyecek kadar ya da haklarını yasal yollarla  arayamayacak kadar uyuşturulmuş ve/veya çaresizleştirilmiş durumdadır. İşverenle işçi arasında hakça bir iletişim kurması gereken müdürler ya da şefler, patronların kuklaları olmaktan ve ast-üst ilişkilerini iktidar şovlarına dönüştürmekten öteye gidememektedirler. Japon Kuklası'nın bu sorunları mizahi bir dille ele alması ve sokakta sergilenmeye elverişli olması nedeniyle oyun, topluluğumuzun sanat çizgisiyle örtüşmektedir. Bu oyun sayesinde, seyirciye "uyanık ol, sistemin ve lümpen proleteryanın kurbanı olma " mesajını vermek istemekteyiz.

Armida'nın müdürü dövme sahnesinin, seyircide gülme eylemi ile birlikte gelen bir rahatlama ve üstünlük duygusu yaşatacağı varsayılmaktadır.Gülmeyi katartik bir eylem olmaktan çıkaran en önemli ögenin, Armida'nın bir kahraman gibi anlatılmaması olduğunu düşünmekteyiz.. Sınıf bilincine ve herhangi bir siyasi tavra  sahip olmayan Armida, üstelik akıl sağlığını yitirmiştir . Bu nedenle seyircinin, müdürü dövme eylemi ile anlık da olsa bir iktidar duygusu yaşayacağı, gülme eylemi ile ortak bir enerji açığa çıkaracağı ancak Armida'nın da müdürün de içinde bulunduğu gülünç duruma düşmemesi gerektiğini kavrayacağı düşünülmektedir.

Siyasetten özellikle uzaklaştırılmış ve apolitize edilmiş olan günümüz insanı, gün geçtikçe eylemsizliğe itilirken,seyircinin ortak gülme eyleminin yaratacağı enerji sayesinde bir anlık da olsa ataletten kurtulmasını ve ortak bir eylem içinde olmanın gücünü hissetmesini amaçlamaktayız. Bu ortak eylemi, sanat eseri aracılığıyla seyirciye hatırlatmanın çok önemli olduğuna inanmaktayız. Sömürüyü engellemenin ya da sınıf ayrılıklarını yok etmenin yolu bu tarz bir öfke davranışı olmadığı için, oyunda sıkça yer verilen ve yabancılaştırıcı işlevi bulunan  koro, Armida'nın traji-komik hikayesi kadar önemli bir yere sahiptir. Oyun boyunca, fabrikadaki aletlerle yapılacak olan canlı müziğin , oyunun iç gerilimini desteklemesi amaçlanmıştır.