Klima Tercihimiz, Sağlığımıza ve Bütçemize Zarar Vermesin! Klima Satın Alırken ve Kullanırken Nelere Dikkat Edilmeli?
TMMOB Makina Mühendisleri Odası (MMO) Ankara Şube Yönetim Kurulu Başkanı Ö. Varlık ÖZERCİYES, 17.06.2017 tarihinde “klimaların tasarruflu ve sağlıklı kullanımı” konusunda yazılı bir açıklama yaptı.
Klima Tercihimiz, Sağlığımıza ve Bütçemize Zarar Vermesin!
Klima Satın Alırken ve Kullanırken Nelere Dikkat Edilmeli?
Havaların ısınması ile birlikte klimalar; evlerde, ofislerde, arabalarda yerini almaya başladı. Ancak, ısıtma veya soğutma amacıyla yanlış sıcaklık değerlerinde çalıştırılan; iç ünite bakımları, temizlikleri düzenli yapılmayan; ortam içerisinde uygun olmayan hava akımları yaratan klima cihazları sağlık açısından ciddi riskler yaratmaktadır. Hava sıcaklıklarının daha da artacağı ilerleyen günlerde, konfor arayışımızın sağlığımıza zarar vermemesi için, klima kullanıcılarına ve yeni klima satın alacak vatandaşlarımıza yapacağımız birkaç hatırlatmanın faydalı olacağını düşünmekteyiz.
Klimanızı, montajı yapılacak mahallin yüküne uygun olarak seçin
Klima seçerken mekânın özellikleri, hacmi, ışık alma ve yalıtım durumu göz önüne alınmalıdır. Kurulum aşamasında, yoğun kullanım zamanları (yaz, kış, gündüz, gece vs.) dikkate alınarak, en az enerji kaybına neden olabilecek bölgeler belirlenmelidir. Yaz aylarında, soğutma amacıyla kullanılan klimaların montajında Kuzey cephesi ve güneş ışığını en az alan nokta tercih edilmelidir.
Klima satın alırken, cihazın verimi, enerji tüketim sınıfı ve montajı yapılacak mahallin toplam yüküne uygun olarak seçilmesine dikkat edilmelidir. Hem verimlilik hem de enerji tasarrufu için A+ enerji sınıfındaki cihazlar tercih edilmelidir. Cihazların, enerjinin soğutmaya dönüştürülme performansını ifade eden COP değeri 3.6, enerji tasarruf oranı anlamına gelen SEER değeri 3.2 olmalıdır. Etikette yer alan BTU/h değeri ise, klimanın bir saatte ortamdan taşıdığı ısı miktarını belirtmek için kullanılır ve bu değer cihazın kullanılacağı alanın kapasitesine uygun olmalıdır. Gereğinden fazla kapasitede BTU/h değerinde seçilmiş klima cihazı, dur-kalklardan dolayı daha fazla elektrik tüketimine ve ilk kurulum esnasında daha fazla para ödenmesine neden olacaktır. O nedenle, satın alınmak istenen klimanın kapasite seçimi, uzman ve ehliyetli bir makina mühendisi tarafından yapılmalıdır.
Alınacak cihazın mutlaka ulusal/uluslararası standart ve CE belgeleri olmalıdır. Servis hizmetlerini verecek yetkiliye kolaylıkla ulaşılabilecek; satış, dağıtım, kurulum ve bakım hizmetleri standartlaştırılmış firmaların tercih edilmesi önemlidir.
Yılda en az iki kez periyodik bakım yaptırın
Klimalar iç ve dış ortamda değişik hava şartlarına maruz kaldığından, cihazların ısı transfer yüzeylerinde kirlenmeler oluşmaktadır. Bu da cihaz performansında düşüklüğe neden olur. Klima cihazlarında kullanım ve çevre şartlarına bağlı olarak, özellikle Yaz-Kış mevsimlerine girerken, yılda en az iki kez periyodik bakım yapılması gerekmektedir. Periyodik bakım sırasında cihaz içerisindeki soğutucu gazın işletme basıncında, mevsime göre düzeltme de yapılır. Bakımı ve mevsim ayarlaması yapılmayan klimaların verimi düşecek, enerji sarfiyatı artacaktır.
Sağlığınızı riske atmayın, filtreleri zamanında değiştirin
Bakımı yapılmayan klimalar, aynı zamanda sağlıksız ortamların oluşmasına da yol açacaktır. Bu klimalar ideal filtreleme yapamayacağından, toz ve partiküller ortamda kalır. Filtre üzerinde fazla oluşan kirlilik ise ortama yayılarak küf mantarları oluşmasına neden olur ve sağlığımızı tehdit etmeye başlar. Bu durum baş ağrısı, sinüzit, kronik yorgunluk, burun kanaması, yüz felci, astım, alerji ve lejyoner gibi ciddi hastalıklara yol açabilir. Kısacası, zamanında değiştirilmeyen ve temizlenmeyen filtreler, (özellikle çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar başta olmak üzere) sağlığımızı tehdit etmektedir.
Sıcaklık ayarlarına dikkat edin
Periyodik bakım ve temizliğin yanı sıra klima kullanıcılarının da dikkat etmesi gereken önemli kurallar var. Öncelikle yaz aylarında sıcaklık ayarı 23-24 derecenin altına düşürülmemeli ve nem düzeyi her zaman yüzde 50 olarak ayarlanmalıdır. Kışın ise derece ayarı 20-24 aralığında olmalıdır. Split klima, soğutma modunda çalışırken önünde terli şekilde asla oturulmamalı, araç klimalarının yönü ise yüze ve göğse değil, ön cama doğru ayarlanmalıdır. Özellikle iş ve alışveriş merkezi yönetimleri, işletme masrafını düşürmek amacıyla, taze hava oranlarını yetkili mühendisler tarafından hesaplanan standardın altına asla düşürmemelidirler.
Cihazınızı satın alırken, mutlaka yetkili bir Makina Mühendisi ile görüşün
Makina Mühendisleri Odası, ülkemizin gelişmesinde bilimsel araştırmalar yapan, araştırmalarını üyelerinin ve insanlığın hizmetine sunan, kent, çevre ve insanlık yararına kamusal denetimler yapan, bilimsel önerilerde bulunan, bilim ve teknolojiyi insanla buluşturan, öznesinde insanın olduğu bir mesleğin ve uygulayıcılarının kurumudur.
Toplum yararı ve kamusal denetim anlayışımız gereği meslek alanlarımızla ilgili konularda toplumu bilgilendirmeyi her zaman görev saymaktayız. Doğru kullanıldığında bizlere sağlıklı ortamlar ve konfor sunan klimaların, sağlığımıza zarar vermemesi ve bütçemizi sarsmaması için kurallara uyulması gerekmektedir. Cihazımızı satın alırken mutlaka yetkili bir Makina Mühendisi ile görüşülmeli, kullanımı, seçimi ve takılması konusunda detaylı bilgi alınmalıdır. Cihazımızın periyodik bakımları ise asla ihmal edilmemelidir.
Ö. Varlık ÖZERCİYES
TMMOB Makina Mühendisleri Odası
Ankara Şube Yönetim Kurulu Başkanı