AMED ULAŞIM FORUMUNA KATILDIK

 Sabah 9:30 Büyükşehir şehir tiyatro salonunda başlayan foruma Şube başkanımız Gurbet ÖRÇEN, Şube Başkan Vekilimiz Haydar SANCAR, Şube Sekreterimiz Süleyman AYDIN, Şube Saymanımız Sait BAHÇE, Şube Yönetim Kurulu Üyemiz Abdulkadir YILMAZ, üyelerimiz büyükşehir Belediye eş başkanı Fırat Anlı, STK temsilcileri, kamu kurum ve kuruluşları temsilcileri ve vatandaşların yoğun ilgisiyle yüzler kişi katılım sağladı.

Ulaşım forumunun moderatörlüğünü şube başkanımız Gurbet Örçen, kent ulaşımına ilişkin görüşlerimizi ise şube sekreterimiz Süleyman Aydın serbest kürsüde dile getirdi. Ayrıca üyelerimiz de sosyal medya aracılığıyla görüşlerini salonda bulanan kalımcılara duyurma imkânı elde ettiler.

Açış konuşmalarının ardından foruma geçildi. Burada söz alan oturum moderatörü şube başkanımız Gurbet Örçen yaptığı konuşmada;

 Sayın Büyükşehir Belediyesi Eşbakanım

Sayın İlçe Belediyesi Eşbaşkanlarım

Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Değerli Temsilcileri

Meslek Odaları Değerli Temsilcileri

Sivil Toplum Kuruluşu Değerli Temsilcileri

Değerli Katılımcılar

Hepiniz Amed Ulaşım Forumuna hoş geldiniz!

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi 2015-2019 Stratejik Planlama Çalışmaları çerçevesinde gerçekleştireceği 15 tematik forumun ilki Ulaşım forumu. Bu forumlar hem bu kentte yaşayan bireyler hem de kentin birçok kurum-kuruluş-STK ve meslek örgütlerinde görev yapan temsilciler olarak önemli bir alan. Büyükşehir Belediyesi bununla kentimizin şu an bulunduğu durumu, olması gereken durumunu ve en önemlisi de kentin özlenen ve istenen yere ulaşmasını hedeflenmektedir. Bu forumlar ile stratejik planlama çalışmalarıyla geçmişi unutmadan, analiz süzgecinden geçirerek, Kentin yarınının, geleceğinin planlanmasını amaçlamaktadırlar. Bu amaç oldukça anlamlı ve değerli bir çalışmadır. Bu anlamda emeği geçen ve bunları bu sürece taşıyan, emek harcayan, bizleri bir araya getiren herkese teşekkür ediyorum. 

Bugün burada bu kentte yaşayan bireyler olarak, kentin önemli alanlarında görev yapan temsilciler, yöneticiler, çalışanlar olarak önemli bir konuyu beraber tartışacağız. Günümüzde ulaşım sorunu, toplumumuzun tüm kesimlerini ilgilendiren temel bir sorun haline gelmiştir.   Ulaşım aynı zamanda bireylerin sahip olması gereken, diğer alanlara geçişte "erişme" olanağı sağladığı için kilit noktada bulunan sosyal bir hak olarak ta karşımıza çıkmaktadır.  Ulaşım hakkının en belirgin biçimde ortaya çıktığı ölçek bölgesel/kentsel ölçektir. Ulaşım hakkı devlet kurumlarının sunmakla yükümlü olduğu hizmetleri de içerdiğinden ve özellikle yerel ölçekle bağlantılı olduğundan bu alanın en önemli kurumlarından biri belediyeler olarak karşımıza çıkmaktadır.

 Değerli konuklar,

21. yüzyıl dünyasında yeterli ve çağdaş ulaşım hizmeti olmaksızın sosyal ve ekonomik hayatı canlı ve dinamik tutmak mümkün değildir. Hızlı kentleşme, sanayileşme ve nüfus artışının beraberinde getirdiği sorunlar hiç kuşkusuz ki ulaşım alanına da yansımaktadır. Hepimiz çok iyi biliyoruz ki özellikle Diyarbakır`ın aldığı göçü eklersek ulaşım bu kentin en önemli konularından biri.  Ama ulaştırma bir hizmet. Bu hizmete ilişkin arz ve karşılığı olan talep hayata geçirilirken, bir ulaşım politikası ve planlaması olmak durumundadır. Planlama olmadan, kentin de çıkılmaz hale gelmesini sağlayan birtakım uygulamalarla karşı karşıya kalırız. Ulaşım planlamasının ana hedefi, gelişen kentlerde ve kentler arasında, insan, araç ve eşyanın en kısa sürede, konforlu, ekonomik, emniyetli, çevre problemi yaratmayan, taşıma kolaylığı sağlayacak, ulaşım alanında dışa bağımlılığı azaltacak politikalar oluşturulmak durumundadır.

Değerli katılımcılar;

Bir kenti doğru tanımlayabilmek için o kentin görünen ve görünmeyen yönlerini iyi algılamak ve doğru tespitler yapmak gerekiyor.

BU ÇERÇEVEDE ULAŞIMDA BENİMSENMESİ GEREKEN YAKLAŞIMLAR;

     Bütün ulaşım biçimlerini birbirleriyle ilişkilendiren,

    Taşıtlara değil, insanlara öncelik veren,

        Yatırım ve işletmecilikte mevcut alt yapı-tesis ve kaynakların verimli ve etkin kullanılmasına odaklanan ve giderlerini en azda tutan,

   Çevresel, kentsel, insani, sosyal ve tarihi değerleri bozmayan, tersine koruyan ve destekleyen,

   Modern teknolojilerin kullanımında maliyet etkinliğini ön planda tutan ulaşım türleri projelerinin yöntem ve tekniklerinin öncelikle kullanılmasını,

  Her aşamada toplumun ilgili kesimleri ve meslek örgütlerinin karar süreçlerine katılımını sağlamayı kapsamaktadır.

Değerli konuklar,

Bir kentin en önemli ve kentin bütün çehresini değiştirecek "Ulaşım" konusunu sizlerin görüş ile önerilerine sunacağız diye görüşlerini ifade etti.

ŞUBE SEKRETERİMİZ SÜLEYMAN AYDIN SERBEST KÜRSÜDE SÖZ ALARAK KENT ULAŞIMINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİMİZİ İFADE ETTİ.

Şube sekreterimiz Süleyman Aydın;

Sayın Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanlarım,

Ulaştırma Daire Başkanım,

İlçe Belediye Başkanlarım ve Değerli Katılımcılar hepinizi

Saygı ve Muhabbetle selamlıyorum.

Türkiye`de ve Özellikle bölgede çirkin politikalar izleyen iktidar; maalesef Şehir Planlaması ve Bölge geleceği hakkındaki planlara da gölge düşürmektedir. Ancak oynanan oyunlar ve ekonomik darbe planları kadim şehrimiz AMED ` in Kosmopolitan bir yere sahip olduğu gerçeğini hiçbir zaman değiştiremeyecektir.

Değerli Katılımcılar şehrimiz hızla büyümekte ve gelişmektedir. Bu gelişimin her aşamasında Belediyeleşme ve şehir planlamacılığındaki eksikliklerin en büyük ayağı olan Ulaştırma sorunları her geçen gün kendini daha fazla hissettirmekte olup, birçok noktada çıkmazlara girmemize sebebiyet vermektedir. Sayısal verilere bakacak olursak;

Tüik verilerine göre Ülkede trafiğe kayıtlı araç sayısı Mart ayı sonu itibari ile 18 milyon148 bin 386 adet taşıtın yüzde 52`sini otomobil, yüzde16,4`ünü kamyonet, yüzde15,1`ini motosiklet, yüzde 8,7`sini traktör, yüzde 4,2`sini kamyon, yüzde2,3`ünü minibüs, yüzde1,2`sini otobüs, yüzde0,2`sini ise özel amaçlı taşıtlar oluşturmaktadır. İlimizde Mart 2012 tarihinde 112 bin 331 olan araç sayısı, yüzde 3 oranında artış

göstererek Mart 2013 sonunda 115 bin 487‘e, ulaşmıştır. Bu sayılar Diyarbakır‘da 49 bin 467 Otomobil, 6 bin 423 minibüs, bin 302 otobüs, 22 bin 164 kamyonet, 6 bin 850 kamyon, 8 bin 204 motosiklet, 20 bin 512 traktör ve 565 özel amaçlı araç bulunuyor.

 Yine Tüik verilerine göre 2013 yılında türkiye genelinde yıllık nüfus artışı % 0,98 iken Diyarbakırda % 1,33 değerinde dir. Rakamlardanda anlaşılacağı üzere nüfus artışının 3 katı oranında araç artışı olmaktadır.

Rakamlar matamatiksel olarak orantılandığında 10 yıl sonra; yani 2024 yılında

tahmini rakamları ifade edersek; Tahmini araç sayısı; % 38,42`lik bir artışla yaklaşık 160.000 motorlu taşıt sayısına ulaşılacaktır. Gelişmekte olan kentimizin büyüme hızını dikkate almadan hesaplanan bu rakamların 200.000`i bulacağı öngörümüzün kaçınılmaz olacağını takdirinize sunarım.

2007 yılında yapılan Ana yollar ve ara Caddeler planlamaların an itibari ile yapılması nedeni ile gelecek rakamlar hesaplanmamış; bu gün 2014 yılında tamamlanan yollar, maalesef 2007 yılındaki trafiği rahatlatacak strateji ile üretilen projeler olması münasebeti ile; Planlamaları alt üst etmiş bulunmaktadır.

 Şehrimizde üzücü bazı gerçeklerimizin altını çizerek şahsım adına özeleştiri vermek isterim.

1. Maalesef halkımız Trafik kültüründen yoksundur. Trafikte öncelik sırasını hep kendimize mal ederek, vaz geçilmezimiz olan sesli ikaz sistemimiz yani kornalarımız trafikte ilerlemek için zorunlu bir araçmış gibi ilkel benliğimize yerleşmiştir. Şehrin gürültü kirliliğinin en büyük kaynaklarından birinin bu olduğu düşüncesini taşımaktayım.

 2. Ana arterler başta olmak üzere Tüm caddeler ve hatta ara sokakları bırakın küçelerimizdeki evlerimizin önünde bile acil bir durumda açık olması gereken yolları kapatma pahasına araç park istasyonu gibi kullanmayı en doğal hakkımızmış gibi addetmekteyiz

3. Toplu taşıma araçlarındaki örneğin bir Otobüste seyahat eden ortalama 35 kişi ulaşım için trafikte bir vasıtada seyahat ederken biz 1 veya 3 kişi olarak geçiş üstünlüğünü kendimizde görerek en az 10 kat daha fazla insanı taşıyan toplu taşıma araçlarına öncelik verme nezaketinden ve Trafik kültüründen yoksun bir toplum statüsündeyiz…

Bu saydığım birkaç örneklemeye siz değerli katılımcılarda üç beş madde ekleyebilirsiniz. Ancak birde ikinci plan olan Şehir planlama uzmanlarımız ve Ulaştırmadan sorumlu Belediyedeki idarecilerimize de birkaç noktada eleştiri babında naçizane önerilerim olacaktır. Şöyleki;

Öncelikle Toplu taşıma araçları olan; Otobüslerimiz halen dolmuş zihniyeti ile trafik katliamını sürdürmektedirler. Durak larda yolcu indirme ve bindirme kuralının genelde ihlal edildiği, Caddeyi ortalayarak ani frenle duraklama yaparak yolcu indirme sonucu caddelerde trafik akışını yavaşlatmaları hepimizin gözlemleri arasındadır. Normalde cadde kenarlarına sağlı sollu araçlar park edilmekte, buda Cadde kullanım şeridini en az % 50 azaltmaktadır.

Bunun çözümü olarak Belediyemiz UKOME kararı ile park yapılan caddelere mobil otopark uygulaması getirdiler. Bu bir çözüm yöntemimidir ? diye değerli Belediye yöneticilerimize sormak isterim.

Şahsen Bir vatandaş olarak sorgu mekanizması sonucu; "önce zaten ücretsiz olarak park ettiğim yere belediyemiz sağ olsun artık ücret alarak park ettiriyor. Hem de az buz bir rakam değil; 3 liradan başlayarak 5 TL ye kadar çıkabilen rakamlar. Bunun yerine Araç sahiplerinin caddelere park etmemesini teşvik edici stratejiler geliştirmesi gerekmektedir. Büyük ölçekli katlı otoparklarla, düşük ücretli kamu hizmeti sunabilecek alanlar oluşturulmalıdır. Toplu taşıma kültürünün yerleştirilebilmesi için ulaşılabilirlik ve durak nokta sayılarının arttırılması, Alternatif arayışlarını ortadan kaldıracak bir strateji sergilemesi büyük önem taşımaktadır.

Bu gerek teleferiklerle, gerekse yıllardan beri ilimizde proje olarak kalmış olan ancak gelişmesi devam eden illerde aktif olarak faal halde işleyen hafif raylı sistemlerle desteklenebilir. Bir otobüs; 15 otomobil demektir. Gerek hava kirliliği, gerek yolların yıpranma oranı, gerekse milli ekonomiye destek anlamında pek çok artılar sağlayacak bir tercih nedenidir. İlk yatırım maliyeti yüksek olan ancak süreç içerisinde amortisman süresini rahatlıkla tamamlayabilecek hafif raylı sistemler; kamusal hizmet anlamında toplu taşımada Şehrimiz için bir devrim niteliği taşımaktadır Ancak sayının yetersiz olması, durakların belirsizliği, kontrol mekanizmasının işlememekte olması sonucu kaliteli bir taşımacılık sağlanamamaktadır.

Bir örnekleme yapmak istiyorum. Yıl 2003 bir gece Kayseri ilinde şehir içinde bir ara caddede saat 23:30 sularında bir kanalizasyon çalışması yapıldığına şahit oldum. Sabah saat 09:00 da aynı caddede işlemin bitirilmiş açılan çukuru bırakın asfaltın dahi onarılarak eskisinden farksız olduğunu gözlemledim.

Yıl 2012 Diyarbakır Mardin karayolu ile şehitlik arasındaki ara arter olan Mehmet Akif Ersoy bulvarında cadde kenarında içme suyu hattının patlaması sonucu yüzeye su çıktığını gördüm.

Birinci Gün herhangi bir çalışma yok. İkinci gün hala yok. Üçüncü Gün bizzat DİSKİ yi aradım. Bu adreste su patlağı var ve bu içme suyu boşa akıyor müdahale edin diye,, o günde müdahale edilmedi. dördüncü. Gün tekrar aradım. Beşinci Günün sabahı o patlak olan yer kazıldı. Borunun onarımı gerçekleştirildi. Kazılan yer caddenin yarısını kullanıma kapattı.

Çıkan hafriyat kenarda bırakıldı. Çukur kapatılmadı. Borunun sızdırma durumunun gözlemlenmesi içindir diye düşündüm.  İkinci gün yine açık. Üçüncü Gün nihayet o çukur kapatıldı. Ama maalesef yaklaşık 2 ay o kazı yapılan alana asfaltlama yapılmadı.

Şu anda şehrin değişik yerlerinde doğalgaz, içme suyu, atık su arıza ve şebeke bağlanması işleri için kazılar yapılmakta, sonrasında haftalarca hatta bazen aylarca asfaltlamalar yapılmamaktadır. Yol tadil çalışmaları için asfalt kaldırılıyor. Günler boyunca tahribatı arttırılan o yollara asfaltlama çok ama çok sonra başlanıyor.

Söz konusu problemler ulaşımı ciddi şekilde etkilemekte; şehrin çehresine üzücü tahribatlar vermektedir. Şahsım ve odam adına Bu kentte bir taş üzerine bir taş konacaksa o taşı koymak

için üzerimize düşecek her türlü görevi yapmaya hazır olduğumuzu, bugün buradaki katılımcılara samimi duygularla belirterek.

Daha metropolitan bir Amed için mücadele ruhunun alevlenmesi ümidiyle herkesi saygıyla selamlarım diye görüşlerimizi ifade etti.