OKUL SERVİS ARAÇLARINA DİKKAT! Denetimler Artırılmalı, Uygulamadaki Aksaklıklar Giderilmelidir!

OKUL SERVİS ARAÇLARINA DİKKAT!

 Denetimler Artırılmalı, Uygulamadaki Aksaklıklar Giderilmelidir!

Her eğitim-öğretim döneminde olduğu gibi bu yıl da velilerimiz açısından önemli gündemlerden birini Okul Servis Araçları oluşturmaktadır. Ülkemizde toplu ve güvenli taşımanın yetersizliği, velileri büyük oranda okul servis araçlarını tercih etmeye zorlamaktadır.

Bu konuda basına yansıyan üzücü haberler, okul servis araçlarında hem denetimde hem de uygulamada var olan yetersizlikleri bir gözler önüne sermektedir.

Ulaştırma Bakanlığı’nın 2007’de yayımladığı ve günümüze kadar çeşitli eklemeler yapılarak değişikliğe uğrayan “Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği” tüm eksikliklerine rağmen bu konuda bir disiplin sağlamaktadır. Ancak denetimlerdeki yetersizlikler ve uygulamadaki aksaklıklar nedeniyle ciddi sorunlar oluşmakta, üzücü kazaların önüne geçilememektedir. Durum böyle olunca öğrenci velilerine de büyük sorumluluk düşmekte, dikkat edilmesi ve takipçi olunması gereken birçok konu bulunmaktadır.

Ankara Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası’ndan aldığımız bilgiye göre; Ankara’da C plakalı 7.329 Okul Servis Aracı görev yapmaktadır. Makina Mühendisleri Odası Ankara Şubesi olarak, binlerce okul servis aracının görev yaptığı Başkent’te çocuklarımızın can güvenliği açısından son derece önemli bazı bilgileri öğrencilerimizin ailelerine ve yetkililere bir kez daha hatırlatmak istiyoruz.

• İlk yapılması gereken okul servis araçlarının ve personelinin yönetmeliklere uygun olup olmadığını sorgulamaktır. Okul servis aracının yaşı 12’yi aşmamış olmalıdır.
• Taşıt içi düzeni sağlamak, okul öncesi eğitim ve ilköğretim öğrencilerinin inme ve binmeleri sırasında yardımcı olmak üzere bulundurulması zorunlu olan rehber personelin ise 22 yaşını doldurmuş ve en az lise mezunu olması gerekmektedir.
• Araçlar kanun ve yönetmeliklere uygun işaretler taşımalıdır. 
• Araçlar altı ayda bir yetkili/yeterli servislerde bakım ve onarımları yapılmalıdır.
• Taşıtın cam ve pencereleri sabit olmalı, iç düzenlenmesinde yaralanmaya neden olabilecek demir aksam yumuşak bir madde ile kaplanmalıdır.
• Servis araçlarının kapıları iniş ve binişlerde güvenli ve emniyetli olmalı, kapıların hâkimiyeti sürücüde olmalıdır.
• Taşıtlarda her öğrenci için standarda uygun emniyet kemeri bulunmalı ve kullanımına dikkat edilmelidir.
• Servis için kullanılan taşıtlarda görüntü cihazları ve müzik sistemi kullanılmamalıdır.
• Bu araçların teknik özellikleri ile yerleşim şeması, araç içinde görülür bir yere asılmalıdır.
• İlgili yönetmeliklere göre okul servis şoförleri, her beş yılda bir bedeni ve psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarına dair bir raporu yetkili sağlık kuruluşundan almış olmalıdırlar.
• Şoförün hizmet sicillerinin temiz olmasına özen gösterilmeli, kılık kıyafeti yönetmeliklere uygun ve mali sigortası yapılmış olmalıdır.
• Araçlarda mutlaka araç takip sistemleri bulunmalı ve ilgili kurumların denetimine açık olmalıdır. Bu sistem sayesinde servis güzergahları, hız vb. süreçleri kayıt altına alınarak karşılıklı güven ilişkisinin geliştirilmesi sağlanmalıdır. Ayrıca araç, kaza ve trafik sıkışıklığı gibi sorunlar yaşadığında veli, okul aile birliği gibi ilgili diğer kişi ve kurumlarla mobil iletişimi sağlayacak şekilde donatılı olmalıdır.

Çocuklarımızın can güvenliği ötelenemez

25 Ekim 2017 tarihi ve 30221 sayılı Resmi Gazete’de yer alan “Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği” gereğince, her öğrenci ve çocuk için üç nokta emniyet kemeri ve gerekli koruyucu tertibat ile her koltukta oturmaya duyarlı sensörlü sistem bulundurma, iç ve dış kamera sistemi, en az 30 gün süreli kayıt yapabilen kayıt cihazı ve iç mekanı gösteren beyaz cam zorunluluğu ile ilgili hükümlerin uygulamaya geçme tarihi yönetmelikte 2018 ve 2019 yıllarında yapılan değişikliklerle sürekli ötelenmektedir. Çocuklarımızın can güvenliğini koruma amaçlı yapılan düzenlemenin bir an önce hayata geçmesi için gerekli yeni düzenlemenin ertelenmeden uygulamaya konulması elzemdir. Unutulmamalıdır ki çocuklarımızın can güvenliğinden değerli hiçbir şey yoktur.

Mesafe tuzağına düşmeyin

Servis ücretleri ödenirken okul ile ev arasındaki ulaşım mesafesi ve Ankara Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası’nın açıkladığı servis ücretleri bilinerek ödeme yapılmalıdır. Bazı firmalar, servisin gittiği en uzak mesafenin ücretini istemektedirler. Özel okullar dahil hiçbir okul idaresi, okul aile birlikleri veya servis firmaları tarafından açıklanan tarifelerin üzerinde bir ücret belirleyemezler. Ayrıca yıllık ücretler hesaplanırken, yarıyıl tatili hesap dışı tutulmalıdır. 

Kamusal, ucuz, nitelikli toplu taşıma yaygınlaştırılmalıdır

Okul servis araçlarının sahip olması gereken özellikler üretim aşamasında dikkate alınmalı, TSE tarafından okul servis aracı standardı belirlenerek tek tip hale getirilmelidir. Servis aracı şartlarını sağlayan araçlara, İl Trafik Komisyonları tarafından izin verilmelidir. Ülke çapında yapılacak bir araştırma ile gerek duyulan okul servis aracı sayısı 2–3 yılda bir belirlenmeli, tahditli plaka uygulaması yaygınlaştırılmalıdır.

Servis araçlarının teknik muayenelerinin yapıldığı resmi birimler en önemli denetim noktalarıdır ve bu görevin verdiği sorumluluk bilinci ile davranmalıdırlar. Başta okul yönetimi olmak üzere okul aile birliği, veliler ve tüm yurttaşlarımız da karayolu ulaşımındaki öğrenci araçlarının ulaşım güvenliğine duyarlı davranmalıdırlar.

Trafiği olumsuz etkileyen ve önemli bir kazanç kapısı haline getirilen servis taşımacılığının, artık kontrol altına alınması şarttır. Sorunun kamusal, ücretsiz, nitelikli toplu taşıma ile çözülebileceği açıktır. Bu anlamda, yerel yönetimin politikalarını gözden geçirmesi ve kamu yararı doğrultusunda hareket etmesi gerekmektedir.

TMMOB Makina Mühendisleri Ankara Şubesi olarak, kamusal denetim anlayışımız gereği, toplum yararı ve kamu güvenliği için tüm okul servis araçlarını denetlemeye hazır olduğumuzu belirtir, yetkili kurumları bir kez daha önemle uyarırız.

TMMOB Makina Mühendisleri Odası

Ankara Şubesi Yönetim Kurulu adına

Başkan Sadettin ÖZKALENDER