ENERJİ VERİMLİLİĞİ KONGRESİ YAPILDI

TMMOB Makina Mühendisleri Odası'nın düzenlediği ve iki gün süren "Enerji Verimliliği Kongresi" Kocaeli Üniversitesi Derbent Turizm Otelcilik Yüksek Okulu Uygulama Otelinde yapıldı. Kongre ile yeni çıkan Enerji Verimliliği Yasası'nın kurumlar ve meslek odalarına yüklediği görevler, ikincil mevzuat çalışmaları, yasada mühendislerin yeri, binalarda, sanayide ve ulaşımda enerji tasarruf potansiyelleri, dünya ve Türkiye'de enerji sektörünün durumu, Avrupa Birliği enerji verimliliği politikaları, iklim değişikliği ve Kyoto Protokolü, enerji verimliliği danışmanlık şirketleri, enerji planlaması, enerji verimliliğinin ekonomisi, enerji ve çevre, arz tarafında verimlilik ve alternatif enerji kaynakları, enerji verimliliği uygulama ve teknolojileri, ilgili kurum ve kuruluşlarla birlikte masaya yatırılacak.
Kongrenin açılış konuşmaları MMO Kocaeli Şube Başkanı Çınar ULUSOY, ODA Yönetim Kurulu Başkanı Emin KORAMAZ, Kocaeli Valisi Gökhan SÖZER ve Saraybahçe Belediye Başkanı Halil İbrahim YENİCE tarafından yapıldı.

Kocaeli Şube Başkanı Çınar ULUSOY, açılışta yaptığı konuşmada, "TMMOB Makine Mühendisleri Odası; ülke kaynaklarının halkımızın ve ülkemizin çıkarları doğrultusunda kullanımı, enerji verimliliği ve tasarrufu konularında kamuoyunun bilinçlendirilmesi, ülke çapında enerji ve döviz tasarrufu sağlanması, hava kirliliğinin azaltılması, insan sağlığının korunmasına katkıda bulunulması için teknolojik ve bilimsel esaslar doğrultusunda çalışılmasının sağlanması amacıyla Enerji Verimliliği Kongresi düzenleme kararı almıştır" dedi.
Şube Başkanı, Kongrenin dört önemli bileşen etrafında şekillendirildiğini belirtti ve bunların üniversiteler, kamu kurum ve kuruluşları, Makina Mühendisleri Odası ve sanayi kuruluşları olduğunu belirtti ve "Bu çerçevede kurgulanan Kongremiz, bugüne gelindiğinde elinizde olan Kongre Programıyla hayata geçirilmiştir" dedi.
TMMOB Makina Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Emin KORAMAZ ise kongreyi açış konuşmasında şunları söyledi:

ODA'NIN ENERJİ ÇALIŞMALARI
"Enerji, biz mühendislerin varlık nedeni olan sanayi, üretim ve kalkınmanın en temel girdisidir. Günümüzde enerji üretim ve tüketim miktarları yanı sıra birim enerji ile yaratılan ekonomik değer ülkelerin gelişmişliğinin en önemli göstergelerinden biri haline gelmiştir.
Bu nedenle bu çalışma dönemimiz içinde yapmayı planladığımız 26 ayrı kongre, kurultay, sempozyum etkinliklerinin 6'sı doğrudan enerji konuludur.
Bunlar: Uluslararası Doğalgaz Kongresi, Enerji Verimliliği Kongresi, Güneş Enerjisi Sistemleri Sempozyumu, Rüzgar Enerjisi Sempozyumu, Yeni ve Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu, III. LPG-CNG Kongresi ve TMMOB adına Jeofizik, Jeoloji, Kimya ve Maden Mühendisleri Odaları ile birlikte düzenleyeceğimiz Jeotermal Kongresi'dir.
Otomotiv ve Yan Sanayii Sempozyumu, Tesisat Mühendisliği Kongresi, İklimlendirme Sempozyumu, GAP ve Sanayi Kongresi, Çukurova'da Sanayileşme ve Çevre Sempozyumu, Karadeniz'de Sanayileşme ve Çevre Sempozyumu gibi enerji verimliliğine uygulama alanları oluşturan etkinliklerimiz de bulunmaktadır.
Bu etkinlikler yanı sıra Enerji Çalışma Grubumuz her dönem yeni ve yenilenebilir enerji kaynakları ile doğal gaz temin ve tüketim politikaları üzerine Oda Raporları hazırlamaktadır.
Enerji verimliliği ile bağları bulunan "Basınçlı Kaplar", "Kaldırma ve İletme Makinaları" ile "Teknik Ölçüm ve Analizler"e ilişkin "A Tipi Muayene Kuruluşu" olarak 2004 yılında Odamızın akredite edilmesiyle Teknik Mevzuata uyum ve uluslararası tanınırlık alanında da ülkemiz lehine önemli adımlar atmış bulunuyoruz.
Enerji, Odamızın eğitim ve belgelendirme çalışmalarında önemli bir yer tutmaktadır. Uzmanlık ve Belgelendirme Yönetmeliğimiz uyarınca üyelerimiz eğitime tabi tutulmakta ve belgelendirilmektedir. Belgelendirme faaliyetleri için Oda merkezinde kurduğumuz Personel Belgelendirme Kuruluşumuz, ilgili AB standardı kapsamında TÜRKAK'a akredite ettirilmiştir. Meslek İçi Eğitim Merkezimizin Genel Kurul kararıyla Enstitü'ye dönüştürülmesi de söz konusudur.
Odamızda jeotermal enerji uygulamaları, güneş enerjisi sistemleri, ısıtma soğutma havalandırma tesisatı, ısı yalıtımı ve enerji yönetimi ile doğal gaz konularında kurslar ve seminerler düzenlenmektedir. Bu konularda zengin bir yayın faaliyetimiz de bulunmaktadır.
Enerji sektöründe ilgili kurum ve kuruluşlarla yakın işbirliği içinde olan Odamız bu dönem Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi Yönetim Kurulu'nda temsil edilmektedir.
Yine Odamız, 11–14 Nisan 2007'de, Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğünce düzenlenen ve Odamızın da işbirliği yapılan kurumlar içinde sayıldığı "Enerji Verimliliği Haftası" dolayısıyla "Günlük Yaşantımızda Enerji Verimliliği ve Tasarrufu Kılavuzu" adlı bir broşür de yayınlamıştır. Enerji verimliliğine ilişkin toplumsal bilinç oluşturmayı amaçlayan kılavuz, ilk etapta 100.000 adet basılmıştır. Kılavuzda, günlük yaşamdaki basit gibi görünen ayrıntılardan hareketle enerji verimliliği ve tasarrufunun nasıl uygulanabileceğine ilişkin ayrıntılı bilgiler sunulmaktadır.
YASAYI TANITMAK, ÜLKE OLANAKLARINI ORTAYA ÇIKARMAK
Değerli Katılımcılar,
Makina Mühendisleri Odası olarak, bu kongre ile enerji verimliliği açısından ülke olanaklarının ortaya çıkarılmasına katkı sağlamayı amaçlıyoruz.
2 Mayıs 2007 tarihinde yürürlüğe giren Enerji Verimliliği Kanunu'nun tanıtımını yapmak ve ikincil mevzuat çalışmalarına ışık tutacak konuları ortaya koyarak bu konudaki önerileri somutlaştırmak Odamızın bu konuda yüklendiği misyon çerçevesinde Kongrenin birincil hedefleri arasındadır.
ENERJİ VERİMLİLİĞİ YASASI VE MMO'NUN ROLÜ
Binaların daha iyi yalıtılması, yüksek verimli kazanların ve ısı tesisatının, soğutma ekipmanlarının üretilmesi ve kullanılması, açık sıcak ve soğuk yüzeylerin yalıtılması ve atık ısının geri kazanımı, kojenerasyon tekniklerinin kullanımı, bölgesel ısıtma tesislerinin kurulması, enerji verimli ve çevre uyumlu taşıtlar, enerji verimliliği anlamında önem taşıyan konulardan bazılarıdır ve mesleki faaliyetlerimiz arasında bulunmaktadır.
Bu nedenle Odamız yasanın, tasarı aşamasından başlayarak yasalaşma aşamasına kadar tüm süreçte görüş ve önerilerini yetkililerle paylaşmıştır. Bu noktada işbirliğine açık, katılımcı çalışma anlayışından dolayı başta Genel Müdürümüz olmak üzere EİEİ yetkililerine teşekkür ediyorum.
Odamızın önerilerinin bir bölümü tasarıya yansımasa da, yasa bu haliyle de önemli bir başlangıç ifade etmekte ve enerji verimliliğinde yeni bir sayfa açmaktadır. Yasa uyarınca çıkarılacak yönetmeliklerin, uygulamaya ilişkin niyet ve imkanları ortaya koyacağını düşünüyoruz. Bu noktada Odamız, ülke, kamu ve toplum çıkarları doğrultusunda, yasa uyarınca çıkarılacak ikincil mevzuatı hazırlık çalışmalarında da yer alacak, uygulamaları yakından izleyecek, yapıcı görüş ve önerilerini ilgili kurumlara ve kamuoyuna iletemeye devam edecektir.
Yasa kapsamında Odamıza ve üyelerimize de önemli görev ve sorumluluklar düşmektedir. Yasada Odamız enerji verimliliği alanında çalışacak şirketlerin belgelendirilmesinde, izlenmesinde, bu alanda çalışacak personelin eğitilmesinde ve belgelendirilmesinde yetkili kuruluşlar arasında sayılmıştır.
ENERJİ KAYNAKLARI EGEMENLİK VE BAĞIMSIZLIK KONUSUDUR
Sevgili Katılımcılar,
Bildiğiniz gibi uluslararası enerji politikaları günümüzün en aktüel konularının başında gelmektedir. Enerji kaynaklarının kullanımı ve bu kaynaklar üzerindeki hâkimiyet kavgası doruk noktaya ulaşmıştır. Doğalgaz, su, petrol gibi enerji kaynaklarının kullanımı ülkelerin egemenlik ve bağımsızlıklarıyla iç içe geçmiştir. Yalnızca Afganistan ve Irak işgallerini anımsamak bile bu açıdan yeterlidir.
BİRİKMİŞ SORUNLAR VE OLASI ENERJİ KRİZİNİN NEDENLERİ
Ülkemizde de nüfus artışına ve sanayileşmeye bağlı olarak enerji talebimiz hızla artmaktadır. Ülkemiz enerji temini açısından yüksek oranda dışa bağımlıdır. Artan enerji ihtiyacımızın ucuz, sürekli ve güvenli bir şekilde karşılanmasında yaşanan sıkıntılar ülkemizin en önemli problemlerinden biridir. Gerekli önlemler alınmazsa yakın bir gelecekte ülkemizin bir enerji dar boğazı ve krizi ile karşı karşıya kalacağı en yetkili kesimlerce ifade edilmektedir.
Sorunun bu boyutlara ulaşmasının temel nedeni, kamusal bir hizmet olan enerji üretiminin basit bir piyasa faaliyeti olarak görülmesi, stratejik bir planlama anlayışının olmamasıdır. Son 25 yıldır uygulanan özelleştirme ve serbestleştirme politikaları ile enerji alanlarındaki kamu kuruluşlarının parçalanması, küçültülmesi, işlevsizleştirilmesi ve özelleştirilmesidir. İthal doğalgaza dayalı elektrik enerjisi üretim tesislerinin teşvik edilmesi, doğalgaz santrallerine verilen ticari taahhütler nedeniyle linyit yakıtlı santrallerimizin ve hidroelektrik santrallerimizin gerekli iyileştirme, kapasite artırımı, bakım ve onarım çalışmalarının yapılmamasıdır. Kamunun enerji yatırımlarından çekilerek, zengin linyit rezervlerimizin ve hidrolik kaynaklarımızın değerlendirilmemesi ve bu alanlara yatırım yapılmamasıdır. Rüzgar, jeotermal, güneş gibi yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklarımızın yeterince değerlendirilememesidir.
ENERJİ VERİMLİLİĞİ "ENERJİNİN KULLANILMAMASI VEYA AZ KULLANILMASI" DEĞİLDİR
Sorunların çözümü kamusal planlama ve yerli kaynak kullanımını esas alan enerji politikalarının en geniş katılımla oluşturulup uygulanmasından geçmektedir. Bu politikalarda enerji verimliliği özel yer tutmalıdır. Bu noktada enerji verimliliğinin doğru tanımlanması önem taşımaktadır. Enerji verimliği ve tasarrufu; "enerjinin kullanılmaması veya az kullanılması" demek değildir. Enerji içeriği olan atıkların değerlendirilmesi, teknik ve teknolojik önlemlerle enerji kayıplarının önlenmesidir.
Tüketilen enerji miktarının ekonomik kalkınmayı ve sosyal refahı engellemeden, çevre için olumlu etki yaratarak en aza indirilmesidir. Bu anlayış gelişmiş ülkelerde yeni enerji politikasının ana unsurunu oluşturmaktadır. Çünkü böylesi bir politikayla, bir taraftan enerji maliyetleri düşürülürken, diğer taraftan çevre ve halk sağlığı korunmakta, tasarruf edilen kaynaklar toplumsal refah artışı için kullanılabilmektedir.
YÜKSEK ORANDA DIŞA BAĞIMLILIK VE VERİMSİZLİK
Değerli Katılımcılar,
Ülkemizin enerjideki dışa bağımlılık oranı % 74'ler düzeyine ulaşmıştır. 2006 yılında toplam enerji tüketimi 93 milyon ton eşdeğer petrol (MTEP) olarak gerçekleşmiştir. Bunun yalnızca % 26'sı yerli üretimle karşılanmıştır. Tüketim oranımız ise her yıl % 5 civarında artmaktadır.
2006 yılında enerji ithalatı için 28 milyar dolar ödenmiştir. Bu değer toplam ihracatımızın yaklaşık dörtte birine karşılık gelmektedir. Enerjide % 70'leri aşan dışa bağımlılıkla enerji güvenliği oldukça zayıf olan ülkemizde yaklaşık 30 milyar dolar vererek temin ettiğimiz enerjinin 6–7 milyar dolarının verimsizlikler nedeniyle adeta çöpe atılması mantıklı hiç bir yönetimin kabul edebileceği bir husus değildir.
ENERJİ İSRAFI, TASARRUF POTANSİYELİ VE İSTİHDAM
Sanayide yıllık enerji israfımız 5 milyon TEP olarak gerçekleşmektedir. Binalar, ulaşım ve elektrik sektöründeki kayıplarla birlikte enerji israfı korkunç rakamlara ulaşılmaktadır. Sanayide % 20, ulaşımda % 15, binalarda % 30'u aşan bir tasarruf potansiyeli bulunmaktadır. Bu potansiyel önemsenmelidir. Zira nihai sektörde % 25–30 olan enerji tasarrufu potansiyelinin değeri 5 milyar doların üzerine çıkabilecek, imalat sanayiinde % 8–50 arasında değişen ürün maliyeti içindeki enerji maliyeti payının azaltılması da söz konusu olabilecektir.
Diğer yandan mevcut enerji verimliliği potansiyelinin 20 milyon TEP civarında olduğu düşünüldüğünde, birçoğu teknik eleman olmak üzere on binlerce kişiye iş sahası açılacaktır.
ENERJİ AYDINLANMASI
Bu nedenlerle Türkiye mutlaka etkin enerji verimliliği politikaları ve enerjide kaynak çeşitlemesine yönelmek, bir tür bir "enerji aydınlanması" gerçekleştirmek zorundadır. Enerjinin verimli ve etkin kullanımı ulusal, toplumsal bir politika haline getirilmelidir.
NÜKLEER SANTRALLERE DEĞİL "AYŞE TEYZEYE" DESTEK
Enerji Verimliliği Yasasının gerekleri ivedilikle yerine getirilmeli, enerji verimliliğini sağlayıcı politika ve zorunlu ölçütler ivedilikle uygulamaya sokulmalıdır. Yasada önemli bir eksiklik olarak gördüğümüz halkın enerji verimliliği uygulamalarında desteklenmesi hususudur. Hatırlayacağınız üzere birkaç ay önce Sayın Enerji ve Çevre Bakanı ortak basın toplantılarında, gerekenleri yapması için "Ayşe Teyzeyi" göreve davet etmişlerdi. Peki, biz diğer ülkelerdeki gibi Ayşe Teyze çatısını yalıtsın diye ona destek olmaz isek o bunu nasıl yapacak? O halde nükleer santrali desteklemek yerine Ayşe Teyzeyi destekleme zamanıdır."
Oda Başkanı konuşmasını, kongreye emeği geçenlere destekleyen kurum ve kuruluşlara teşekkür ederek ve "Kongremizin Türkiye'nin sanayi üretiminin ve dolayısı ile enerji tüketiminin önemli bir bölümünün gerçekleştiği Kocaeli İlimizde yapılmasının beklenen yararı en üst düzeye çıkaracağını umarak etkinliğimizin başarılı geçmesini diliyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum" diyerek tamamladı.