BİREYSEL KLİMALARIN DOĞRU KULLANIMI VE ENERJİ TASARRUFU İÇİN NELER YAPILMALI?

Klima cihazlarının yerine getirdiği 4 temel görev:

1. Isıtma
2. Soğutma
3. Nem kontrolü
4. Hava hareketleri

Yapılan araştırmalara göre, insanlar belli bir sıcaklık, nem oranında ve temiz havanın olduğu ortamlarda rahat etmektedir. Bu konfor bölgesidir.

Konfor bölgesi değerleri:

Nem: %40-%60

Sıcaklık: 20c-27c

Nem düzeyinin düşük olması, boğaz kuruluğuna ve gözlerde yanma olmasına neden olur.

Nem düzeyinin yüksek olması, insan tenindeki terin buharlaşmamasına, bunaltıcı bir sıcaklık hissine ve uyku isteğine neden olur.

Sıcaklığın, konfor sıcaklığından düşük ve yüksek olması, insanları rahatsız eder ve konforsuzluk oluşur.

Yaşam mahallerindeki ortam havası, temiz ve taze olmalıdır. Toz, duman, polen ve diğer zararlı maddeler filtre edilmeli ve insanları rahatsız etmeyecek hızda, taze hava verilmeli ve kirli hava uzaklaştırılmalıdır.

Klima sadece soğutma yapmak değil, mahallerin iklimlendirmesini sağlayan sistemlerdir.

Klimatizasyon, kapalı mekânın havasının, istenen sıcaklık, nem, hava sirkülasyonu, temizlik ve tazelikte tutulmasıdır.

Bir klima cihazı, yazın yaşam mahallindeki yani iç ortamdaki fazla ısıyı dışarı atarak iç ortamı soğutur. Bu sırada havanın fazla nemi alınır, içeride gerekli hızda hava dolaşımı sağlanır ve hava filtre edilir.

Bu cihazlarda iki tiptir:

Birinci tip yalnız soğutma yapmaktadır.

İkinci tip hem soğutma, hem ısıtma yapabilen (Heat-pump) tiptir.

Klima Sistem Tipleri

1. Merkezi Sistem Klimalar

Merkezi sistem klimalarda hava ve suyu merkezi olarak koşullandırılır. Bu sistem, AVM, sinema salonu, ofis binaları, endüstriyel yapılar, otel, hastane, vb. çok büyük binaların iklimlendirilmesinde kurulur.

2. Bireysel Tip Sistem Klimalar

• Portatif tip klimalar Tek bir üniteden oluşur. İçerdeki ısıyı dışarı atmak için flex kanal bağlantısı yapılması gerekmektedir.
• Pencere tipi klimalar İlk klima modelidir. Pencere veya dış duvara monte edilen bir paket sistemdir. Ekipmanın bir kısmı içerde bir kısmı dışarıdadır. Yüksek elektrik tüketimi ve mahal içindeki yüksek ses seviyesinden dolayı son yıllarda pek tercih edilmemektedir.
• Split tip klimalar Soğutma sistemi elemanlarının iki veya daha fazla gövde içerisine yerleştirilmesi ile oluşan cihazlara ”split tip klima” denir. Split klimalar bir dış ünite ve bir veya birkaç (multi split) iç ünitelerden oluşur. Split klimalar, soğutma modunda çalışırken, soğutucu akışkan vasıtası ile iç ortamın ısısı alınarak dış üniteden atmosfere atılır. Isıtma modunda (heat-pump) ise dış ortamdaki ısıyı dış ünite vasıtasıyla ile alır ve iç ünite vasıtasıyla iç mahale vererek ortamı ısıtır.

7 000 Btu/h- 24 000 Btu/h arasında soğutma –ısıtma kapasitesine sahip klimalar genellikle konutlarda ve küçük ofislerde tercih edilir.

24 000 Btu/h- 60 000 Btu/h arasında soğutma-ısıtma kapasitesine sahip klimalar ise, büyük ofislerde, mağazalarda, restaurantlarda ve kafelerde tercih edilir. VRF sistemlerden ayıran en temel özellik dış üniteden her bir iç üniteye bağımsız bakır boru tesisatı uygulamasıdır.

• Paket tip klimalar

Bireysel Klima Satın Alınırken Dikkat Edilecek Hususlar

1. Klima alırken, hangi tip ve hangi kapasitede klima alınacağı yetkili ve uzman kişinin onayı ile karar verilmelidir.
2. Uygun kapasite de klima seçimi, verimlilik açısından çok önemlidir.
3. Klimanın, sezonsal verimliliği dikkate alınarak, dur-kalk çalışan klimalar yerine, çok daha enerji tasarruflu inverter kompresörlü klimalar tercih edilmelidir.
4. Alınacak klimanın ses düzeyine dikkat edilmeli, düşük ses seviyesine sahip cihazlar tercih edilmelidir.
5. Alınacak klimanın, kumandası kolay kullanımlı, termostat ayarı kolay görülür olmalı ve zaman ayarlı açma ve kapama imkânı olmalıdır.
6. Benzer klimaları karşılaştırırken, verimi yüksek klimalar tercih edilmelidir. Verim değerini COP(ısıtmadaki verim),EER (soğutmadaki verim) gibi kısaltmalarla gösterilen sayının yüksekliğinden veya A,B,C gibi harflerle belirtilen enerji verimliliği sınıfından anlaşılabilir.
7. Ev, küçük ofis, mağaza gibi mahallerde kullanılmak üzere tasarlanmış bireysel klimalar, hastanelerin ameliyathane, yoğun bakım ve benzeri ünitelerde kullanılmamalıdır.

Bireysel Klimaların Doğru Kullanımı ve Enerji Tasarrufu İçin Yapılması Gerekenler

1. Klimanın filtresi düzenli temizlik için kolay çıkarılır olmalıdır. Filtreler üretici firma tavsiyesine uygun aralıklarla temizlenmelidir.
2. Klima cihazının periyodik bakımı yılda 2 defa yapılmalıdır.
3. Klima montajı yapılırken, klimanın altında elektrikli bir cihaz bulunmamasına dikkat edilmelidir.
4. Klima cihazı, ısı, su buharı veya yağ buharına maruz kalacak mahallere konmamalıdır.
5. Klimanın üflediği serin hava yakın mesafeden bir insanın üzerine vurmamalıdır.
6. Klimanın montaj yapılacağı duvar, cihazı taşıyacak sağlamlıkta olmalıdır.
7. Klimayı soğutma modunda çalıştırırken çok düşük sıcaklığa ayarlanmamalıdır. Türkiye iklim şartlarında 24c, 25c, 26c ayarlanmalıdır. Düşürülen her 1c sıcaklık, klimanın elektrik tüketimini %8 artırır.
8. Klimanın üfleme hızı gereğinden yüksek tutulmamalıdır.
9. Nemli günlerde, klima cihazı nem alma modunda çalıştırılmalıdır.
10. Çok sıcak günlerde, perde ve jaluzi gibi elemanlarla güneşin rasyasyondan gelen enerjisi azaltarak enerji tasarrufu sağlanabilir.
11. Klima cihazının dış ünitesinin, hava giriş ve çıkışları serbest olmalıdır. Dış ünite mümkünse kuzey cepheye konmalıdır.