Tüm Uyarılarımıza Rağmen Asansör Kazaları Can Almaya Devam Ediyor

Basına ve Kamuoyuna;

23.05.2022 tarihinde Küçükçekmece ilçesinde bulunan bir apartmanda asansör kazası meydana gelmiştir.  Medyaya yansıyan Küçükçekmece ilçesinde yaşanan asansör kazası haberi üzerine, Makina Mühendisleri Odası olarak kaza yaşanan adrese gidilmiştir. Alınan bilgilere göre;

Apartmanda bulunan asansörün bakımını yapmak için kabininin üstüne çıkan bir işçi asansörün aniden hareket etmesiyle asansör kabinin karkası ile kuyu tavanındaki askı halatlarının sabitlendiği çelik arasında sıkışarak can vermiştir.

Asansör yetkili servis görevlileri asansörün aylık bakımını yapmak için, bir görevli kabin üstünde diğer görevli makine dairesinde iken asansörün ani hareketi ile bu kaza yaşanmıştır. Yapılan gözlemler sonucunda kabin üstünde olması gerekli güvenlik hacimlerinin yetersiz olduğu değerlendirilmiştir. İlgili standardın belirttiği güvenlik mesafeleri sağlanamadığında TS EN 81-21 Standardı’nda bulunan risk değerlendirmeleri ve alternatif önlemlerin alınması gerekir. Ayrıca bakım yapan yetkili servis personeli gerekli kişisel koruyucu ekipmanları olmadan bakım yapmamalıdır.

Maalesef ülkemizde yetkisiz kişilerce bakım ve müdahale çalışmaları, kişisel koruyucu ekipmanlar olmadan bakım çalışmaları, yetersiz güvenlik mesafelerinde risk değerlendirilmesi yapılmadan bakım yapılması sonucu asansör kazaları meydana gelmektedir. Bu kazaları önlemek için aşağıdaki belirtilenlerin uygulanması önem arz etmektedir.

*Bakım, onarım, arıza giderme ve periyodik kontrol faaliyetleri yürütülürken gerekli iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda yetkili servisin görevlisi tarafından gerekli önlemler alınmalıdır.

*Asansörü oluşturan tüm aksam ve parçaların bakımı güncel TS EN 13015: Asansör ve Yürüyen Merdivenlerin Bakımı, Bakım Talimatları İçin Kurallar Standardı’nda belirtilen gerekliliklere göre oluşturulmuş bakım talimatlarına/ bakım föylerine uygun yapılmalıdır.

*Bina sorumlusu tarafından, bakım sözleşmesi yapılan asansör monte eden veya onun yetkili servisinin dışındaki üçüncü tarafların asansöre müdahalesine izin verilmemelidir.

*Bakım sözleşmesi yapıldıktan sonra bina sorumlusunun belirleyeceği sayıda kişiye acil durumlarda kurtarma çalışması konusunda yılda en az bir defa eğitim verilmelidir. Eğitim, yetkili servis teknik bakım ve onarım personeli tarafından verilmelidir. Verilen bu eğitim yetkili servis teknik sorumlusu ve eğitimi veren kişi tarafından imzalanan bir tutanakla kayıt altına alınarak tutanağın bir sureti bina sorumlusuna iletilmelidir.

*Binanın bağlı bulunduğu belediye ile protokol yapmış A Tipi Muayene Kuruluşu tarafından asansörün periyodik kontrolü yapılmalıdır.

*Asansör bakımını üstlenen yetkili firma, farklı bir firma tarafından monte edilmiş veya daha önce başka bir asansör firması tarafından bakımı yapılan bir asansörün sorumluluğunu üstleniyorsa, asansör bakımına başlamadan önce Asansör Durum Tespit Raporu düzenlemelidir.

*Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının yetkili kıldığı asansör firması, TSE kurumundan Hizmet Yeterlilik Belgesi (HYB) almış olmalıdır. Bu belge güncel tarihli olmalıdır. Belge örneği sözleşme ekinde olmalıdır.

Ülkemizde yakın zamanda yaşanan kazalara bakıldığında;  Hizmet Yeterlilik Belgesine sahip olan yetkili servislerle bakım sözleşmesinin yapılmaması, ilgili idare ile protokol yapmış A Tipi Muayene Kuruluşlarına periyodik kontrollerinin yaptırılmaması ya da periyodik kontroller sonrasında asansöre kırmızı etiket iliştirilmesine rağmen bu asansörlerin kullanılması veya bakım, onarım, arıza giderme işlemleri sırasında gerekli iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin alınmamasının kazalara davetiye çıkardığı gözler önüne serilmiştir. İlgili asansör yönetmeliklerine uyulmadığı takdirde kazalar maalesef devam edecektir.

Kazaları önlemek adına Makina Mühendisleri Odası olarak üzerimize düşen sorumluluğu yerine getireceğimizi ve bu alandaki kurum, kuruluş ve ilgili yerel idarelerle iş birliği içerisinde olacağımızı kamuoyunun bilgisine sunarız.

TMMOB Makina Mühendisleri Odası
İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu

26.05.2022