KLİMALARDA YANLIŞ KULLANIM, SAĞLIĞIMIZI TEHDİT EDEBİLİR!… KLİMA SATIN ALIRKEN VE KULLANIRKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?

Havaların ısınması ile birlikte klimalar, evlerde ve ofislerde kullanılmaya başladı. Ancak, ısıtma veya soğutma amacıyla yanlış sıcaklık değerlerinde çalıştırılan, iç ünite bakımları, temizlikleri düzenli yapılmayan, ortam içerisinde uygun olmayan hava akımları yaratan klima cihazları sağlık açısından ciddi riskler yaratmaktadır.

Hava sıcaklıklarının daha da artacağı ilerleyen günlerde, konfor arayışımızın sağlığımıza zarar vermemesi için, klima kullanıcılarına ve yeni klima satın alacak vatandaşlarımıza Makina Mühendisleri Odası olarak yapacağımız birkaç hatırlatmanın faydalı olacağını düşünmekteyiz.

KLİMANIZI, MONTAJI YAPILACAK MAHALLİN YÜKÜNE UYGUN OLARAK SEÇİLMELİ;

Klima seçerken mekânın özellikleri, hacmi, güneş ışığı alma ve yalıtım durumu göz önüne alınmalıdır. Kurulum aşamasında, yoğun kullanım zamanları (yaz, kış, gündüz, gece vs.) dikkate alınarak, en az enerji kaybına neden olabilecek bölgeler belirlenmelidir. Yaz aylarında, soğutma amacıyla kullanılan klimaların montajında kuzey cephesi, en az cama sahip ve güneş ışığını en az alan nokta tercih edilmelidir. Klima satın alırken, cihazın verimi, enerji tüketim sınıfı ve montajı yapılacak mahallin toplam yüküne uygun olarak seçilmelidir. Hem verimlilik hem de enerji tasarrufu için en az A+ ve üzeri enerji sınıfındaki cihazlar tercih edilmelidir.

YILDA EN AZ İKİ KEZ PERİYODİK BAKIM YAPTIRILMALI;

Klimalar iç ve dış ortamda değişik hava şartlarına maruz kaldığından, cihazların ısı transfer yüzeylerinde kirlenmeler oluşmaktadır. Bu da cihazın performansının düşmesine neden olmaktadır. Klima cihazlarında kullanım ve çevre şartlarına bağlı olarak, özellikle yaz-kış mevsimlerine girerken, yılda en az iki kez periyodik bakım yapılması gerekmektedir. Periyodik bakım sırasında cihaz içerisindeki soğutucu gazın işletme basıncında, mevsime göre düzeltme de yapılmalıdır. Bakımı ve mevsim ayarlaması yapılmayan klimaların verimi düşecek, enerji sarfiyatı artacaktır.

HASSAS FİLTRELİ KLİMALAR TERCİH EDİLMELİ VE FİLTRELER ZAMANINDA DEĞİŞTİRİLMELİ;

Bakımı yapılmayan klimalar, aynı zamanda sağlıksız ortamların oluşmasına da yol açacaktır. Bu klimalar ideal filtreleme yapamayacağından, toz ve partiküller ortamda kalır. Filtre üzerinde fazla oluşan kirlilik ise ortama yayılarak küf mantarları oluşmasına neden olur ve sağlığımızı tehdit etmeye başlar. Bu durum baş ağrısı, sinüzit, kronik yorgunluk, astım, alerji ve lejyoner gibi ciddi hastalıklara yol açabilir. Kısacası, zamanında değiştirilmeyen ve temizlenmeyen filtreler, (özellikle çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar başta olmak üzere) sağlığımızı tehdit etmektedir.

Filtreleme konusunda bir diğer önemli konu da klimanın içinde kullanılan filtrenin hassasiyetidir. Klima seçiminde klimanın kullanılacağı mekâna göre filtreleme, iç ortam hava kalitesi açısından mutlaka göz önünde bulundurulması gereken bir kriterdir. Bu nedenle klima satın alırken bakterileri içinde tutabilen hassas filtre tercihi önemlidir.

SICAKLIK AYARLARI VE İÇ ORTAM SICAKLIĞI TERCİHİ ÖNEMLİDİR;

Periyodik bakım ve temizliğin yanı sıra klima kullanıcılarının da dikkat etmesi gereken önemli kurallar vardır. Öncelikle yaz aylarında sıcaklık ayarı 23-24 derecenin altına düşürülmemelidir. Kışın ise derece ayarı 20-24 aralığında olmalıdır. Yazın daha düşük sıcaklıklarda klima çalıştırmak, hem dış ortam ile iç ortam arasındaki yüksek sıcaklık farkı sebebiyle grip, nezle gibi rahatsızlıklara sebep olurken, hem de daha fazla enerji tüketimine yol açar. Tasarruflu ve sağlıklı klima kullanımı için iç ortam sıcaklığının ideal konfor sıcaklıklarında ayarlanması gerekir. Split klima, soğutma modunda iken önünde terli şekilde asla oturulmamalıdır.

CİHAZINIZI SATIN ALIRKEN MUTLAKA YETKİLİ BİR MAKİNA MÜHENDİSİ İLE GÖRÜŞÜLMELİ;

Klima seçimi ve satın alma aşamasında, satıcı firmanın bünyesindeki makina mühendislerinden görüş ve öneri alınmalı, önerilen cihazların hangi seçim kriterine göre önerildiğini sorgulanmalı ve montajı konusunda detaylı bilgi alınmalıdır.

PANDEMİ VE KLİMALAR;

Pandeminin devam ettiği düşünüldüğünde, özellikle iş merkezleri, alışveriş merkezleri, kalabalık ofis ve işyerlerinde klima kullanımı bulaş açısından risk teşkil etmektedir. Bu alanlarda klima santralleri % 100 taze hava ile çalıştırılmalıdır ve iç hava kullanılmamalıdır. Gerekli tadilatlar yapılıp sistemlerin % 100 taze hava ile çalışır hale getirilmesi gerekmektedir.

Bunun yanında, bulaş riskini azaltmak için AVM’ler açılmadan 2-3 saat önce insan yoğunluğunun olmadığı sürede klima santralleri devreye alınarak AVM’nin açılacağı saatlerde konfor şartları sağlanabilir. Yine bulaş riskini azaltmak için, pandemi koşullarına göre AVM’lerin çalışma saatleri, hava şartlarına göre ayarlanabilir. Hava sıcaklıklarının artığı öğlen saatlerinde AVM’ler kapatılabilir ve kapalı olduğu bu sürede klima santralleri mahallin ihtiyacı olan hava debisini en az iki defa sirküle ettirecek şekilde çalıştırılabilir ve AVM tamamen temiz hava ile sirküle edilebilir. Bunun yanında sistemin şartlarına bağlı olarak ilave tedbirler alınması da gerekebilir.

Sonuç olarak klima kullanacak ve klima satın alacak vatandaşlarımızın yukarıda sıraladığımız önerilere dikkat etmelerini ve alışveriş merkezleri, iş merkezleri ve kalabalık ofislerde de klima kullanımı konusunda gerekli önlemlerin alınması gerektiğini hatırlatıyor, alınması gereken bu önlemleri ilgililerin ve kamuoyunun dikkatine sunuyor, tüm halkımıza sağlıklı günler diliyoruz. 28 Mayıs 2021

Aykut KOCALAR

TMMOB Makina Mühendisleri Odası

Gaziantep Şube Yönetim Kurulu Başkanı